NIDF met Logo
NIDF
Verschijnselen

Meervoudige belichting

Er zijn verschillende technieken die je meervoudige belichting kunt noemen. De simpelste methode is dat de digitale camera in staat is om een aantal belichtingen samen te voegen. Je krijgt dan een soort stroboscoop effect, maar dan niet door een snelle reeks flitsen, maar met het bestaande licht. Het voorbeeld hierboven is gemaakt terwijl er twee scheepjes voorbij varen, dan is het resultaat niet zo zinvol.

Dit is een enkele belichting.

Dit is een tienvoudige belichting.

Wanneer je de techniek gebruikt bij kabbelend water krijg je wel zinnige resultaten. Je krijgt meer en kleinere golfjes in het eindresultaat dan wanneer je een enkele belichting maakt. Verschillende camera's die deze techniek gebruiken kunnen het eindresultaat ook als RAW-bestand wegschrijven.

Sensor-shift

De andere methode voor meervoudige belichtingen is complexer en vereist zowel speciale hardware als software. De hardware zit altijd in de camera, de software kan eventueel als programma op een computer werken. Deze methode is ontwikkeld om de kleurinterpolatie na de opname te vermijden. Bij een normale opname wordt voor elke ‘pixel-positie’ de informatie over slechts één van de drie kleuren vastgelegd. Bij de berekening van de kleuren voor de foto wordt dan gebruik gemaakt van informatie uit de omliggende pixels om de RGB kleuren te berekenen. Daarbij worden de kleuren niet altijd optimaal en treedt een beetje verlies aan scherpte op. Het is mogelijk om dit probleem op te lossen door vier opnames te maken, waarbij de sensor tussen de opnames steeds precies over de afstand van één pixel wordt verplaatst, de sensor beweegt in een rondje zeg maar. Op die manier wordt voor elke ‘pixel-positie’ wel de informatie over de drie kleuren geregistreerd. Het resultaat is een foto met betere kleuren en meer scherpte. De techniek wordt gebruikt in sommige camera’s van Pentax, Olympus, Hasselblad en Sinar. De beperking is dat zowel de camera als het onderwerp niet mogen bewegen.

Meer pixels

Een andere optie die met sensor verschuiving verkregen kan worden is het vergroten van het aantal opname pixels door de sensor minder dan de afstand ter grootte van een pixel te verplaatsen en als het ware ook op tussen posities opnames te maken. Hiermee zijn extreem hoge resoluties haalbaar en vaak wordt de techniek gecombineerd met de sensor shift om de kleurinterpolatie te voorkomen. Om deze techniek succesvol toe te kunnen passen worden hoge eisen gesteld aan de stabiliteit van de opstelling, de camera op het statief, als aan de constantheid van de belichting. De flitsinstallatie moet in het uiterste geval zestien keer precies dezelfde hoeveelheid licht afleveren. En het onderwerp moet ook echt stil staan. Hasselblad gebruikt een methode met zes opnames, Olympus met acht opnames en Sinar heeft een camera systeem dat zestien opnames maakt.

Bij ƒ/2,8 is de kwaliteit van het objectief nog niet voldoende.

Bij ƒ/4,0 levert het objectief de gewenste kwaliteit voor de hogere scherpte door de meervoudige belichting.

Naast de hoge eisen aan de stabiliteit worden ook extreem hoge eisen aan de kwaliteit van de objectieven gesteld. En de hoge resolutie zorgt ook voor een flinke beperking van de bruikbare diafragma’s. De diffractie gaat al snel het contrast en de scherpte verminderen. Dat levert een flinke beperking voor de fotografische mogelijkheden bij gebruik van deze techniek.

Bij ƒ/5,6 zorgt de diffractie alweer voor afnemende scherpte.